Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Flox
Epilobium angustifolium
Onagraceae
Noms en français : Epilobe à feuilles étroites, Épilobe en épi.
Descripcioun :Grando planto renadivo que vèn bèn dins lis esclargiero dóu relarg dóu fau e peréu dóu mele. Fai de poulit couquet rose sus de lóngui cambo. Lou noum retengu de "Flox" vèn de l'enquisto de Madon (1999) au Ventour.
Usanço :Lou flox èi vertuous contro l'enflamacioun e peréu li fèbre e lis enfecioun. Empacho l'acioun di proustaglandino e s'emplego pèr eisèmple dins li problèmo de proustato, d'enflamacioun ORL, de vèntre, de boufigo e enca de pèu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esclargiero
- Gaudre
- Ribiero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Epilobium angustifolium L., 1753